นิคมนกถา
การาปิเตติรุจิเร ปวเร วิหาเร;
มานาธิการิปุรินา ครุนา คุเณน;
วสฺสํ วสํ ทมิฬโส วิธหํ อกาสิํ;
อากงฺขฏีก ชินสาสนสมฺปวุทฺธิํฯ
ปุญฺเญน สตฺถรจนาชนิเตน เตน;
สมฺพุทฺธสาสนวโรทยการเณน;
โลกามิเสสุ ปน เม สมยํ อลคฺโค;
สมฺพุทฺธสาสนวโรทยมาจเรยฺยํฯ
อตฺเถสุ อกฺขรปเทสุ วินิจฺฉเยสุ;
ปุพฺพาปเรสุ ลิขิตํ ขลิตํ ยทตฺถิ;
โอหาย ขนฺตุมรหนฺติ วทนฺตุ สนฺตา;
ทิฏฺฐาปราธมถ วา กิมุลาลเนนฯ
เยนนฺตตนฺตรตนากรมนฺถเนน;
มนฺถาจโลลฺลสิตญาณวเรน ลทฺธา;
สารามตาติสุขิตา สุขยนฺติ จญฺเญ;
เต เม ชยนฺติ ครโว ครโว คุเณหิฯ
ปรตฺถสมฺปาทนโต, ปุญฺเญนาธิคเตนหํ;
ปรตฺถสมฺปาทนโก, ภเวยฺยํ ชาติชาติยํฯ
สิสฺโส อาห –
ปรมปฺปิจฺฉตาเนกสนฺโตโสปสเมสินํ;
สุจิสลฺเลขวุตฺตีนํ, สทารญฺญนิวาสินํฯ
สาสนุชฺโชตการีนํ, อาเจรตฺตมุปาคตํ;
อุทุมฺพรคิริขฺยาตยตีนํ ยติปุงฺควํฯ
เมธงฺกร อิติ ขฺยาตนามเธยฺยํ ตโปธนํ;
เถรํ ถิรทยาเมธานิธานํ สาธุปูชิตํฯ
สิสฺสํ สหายมาคมฺม, กลฺยาณมิตฺตมตฺตโน;
โสเธตุํ สาสนํ สตฺถุ, ปรกฺกมมกาสิ โยฯ
สุสทฺทสิทฺธิํ โย โยคนิจฺฉยํ สพฺภิ วณฺณิตํ;
อกา สุโพธาลงฺการํ, วุตฺโตทยมนากุลํฯ
สงฺฆรกฺขิตนาเมน, มหาเถเรน ธีมตา;
นิวาสภูเตนาเนกคุณานปฺปิจฺฉตาทินํฯ
เตเนว รจิตา สาธุ, สาสโนทยการินา;
ขุทฺทสิกฺขาย ฏีกาปิ, สุมงฺคลปฺปสาทนีฯ
นิคมนกถา นิฏฺฐิตาฯ
อิติ สุมงฺคลปฺปสาทนี นาม
ขุทฺทสิกฺขา-อภินวฏีกา สมตฺตาฯ
ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
มูลสิกฺขา
คนฺถารมฺภกถา
นตฺวา นาถํ ปวกฺขามิ, มูลสิกฺขํ สมาสโต;
ภิกฺขุนา นวเกนาโท, มูลภาสาย สิกฺขิตุํฯ
1. ปาราชิกนิทฺเทโส
[1]
สํ นิมิตฺตํ ปเวสนฺโต, ภิกฺขุ มคฺคตฺตเย จุโต;
ปเวสนฏฺฐิตุทฺธาร-ปวิฏฺเฐ เจปิ สาทิยํฯ
[2]
อทินฺนํ มานุสํ ภณฺฑํ, เถยฺยาเยเกน อาทิยํ;
ปญฺจวีสาวหาเรสุ, ครุกํ เจ จุโต ภเวฯ
[3]
อาทิยนฺโต หรนฺโตว-หรนฺโตปิริยาปถํ;
วิโกเปนฺโต ตถา ฐานา, จาเวนฺโตปิ ปราชิโกฯ
[4]
ตตฺถ นาเนกภณฺฑานํ, ปญฺจกานํ วสา ปน;
อวหารา ทสญฺเจติ, วิญฺญาตพฺพา วิภาวินาฯ
[5]
สาหตฺถาณตฺติโก เจว, นิสฺสคฺโค จาตฺถสาธโก;
ธุรนิกฺเขปนญฺเจว, อิทํ สาหตฺถปญฺจกํฯ
[6]